ایزوپروپیل الکل یک ترکیب شیمیایی از خانواده پروپانول هاست این ماده با فرمول مولکولی C3H8O یا C3H7OH کوچکترین الکل نوع دوم است .این ماده با نام ایزوپروپانول نیز شناخته میشود از خواص و ویژگی های فیزیکی این ماده میتوان به رنگ و بوی آن اشاره کرد ایزوپروپیل الکل مایعی بی رنگ با بویی تند است و اشتعال پذیر میباشد.این ماده نقطه جوش پایینی دارد و سریعا تبخیر میشود .این ماده حلالیت خوبی در آب ،بنزن و اکثر حلال های آبی دارد اما در محلول های نمک حل نمیشود.
جرم مولکولی این ماده 60.1g/mol است و دانسیته آن در دمای 20 درجه سانتی گراد 0.786g/cm3 است. دمای جوش 82.6 درجه سانتی گراد و ندمای ذوب -89 درجه سانتی گراد است
حلالیت در آب بالایی دارد و در بنزن ،کلروفرم ، اتانول ، اتر و گلیسیرین حل میشود
برای تولید ایزوپروپیل الکل از دو روش هیدراسیون مستقیم با استفاده از یک کاتالیزور اسیدی همگن و هیدراسیون غیر مستقیم با استفاده از کاتالیزور اسیدی ناهمگن استفاده میشود در هر دو روش از پروپن به عنوان ماده اولیه استفاده میشود.
یکی از کاربردهای اساسی این ماده به عنوان ضدعفونی کننده در صنعت بهداشت و درمان است این ماده دارای کاربردهای فراوانی در صنایع گوناگون از جمله به عنوان محلول ضدعفونی کننده در پزشکی ،ازمایشگاه در صنعت خودرو سازی ،صنایع چاپ و تولید لوازم ارایشی و مراقبتی است .
ایزوپروپانول ایزومری از پروپیل الکل است این ماده با داشتن خواص آنتی باکتریالی قوی باعث از بین رفتن درصد بالایی از باکتری ها از روی پوست و سطوح میشود به همین دلیل از این ماده در ازمایشگاه ها برای ضدعفونی کردن پوست دست و سطوح مختلف استفاده میشود همچنین در تولید انواع لوسیون و صابون ها و انتی بیوتیک ها ازاین ماده استفاده میشود
همچنین از محلول رقیق شده با آب ایزوپروپیل الکل تا 60-70 درصد در تولید اتواع پد های ضدعفونی کننده که برای ضدعفونی کردن پوست قبل از تزریق و همچنین ضدعفونی کردن برخی از ابزار و تجهیزات پزشکی استفاده میشود.
در خودرو سازی از این ماده به عنوان یک افزودنی رایج به سوخت استفاده میشود چراکه از انباشت آب در خطوط سوخت جلوگیری میکند.
یکی دیگر از کاربردهای صنعتی این ماده استفاده از آن به عنوان ماده تمیز کننده برای قطعات و تجهیزات ظریف دستگاه های به کار رفته در صنایع چاپ است . همچنین به دلیل پایین نگه داشتن دمای آب در صنعت چاپ استفاده دو چندانی دارد.
این ماده به عنوان حلال در تولید رنگ استفاده میشود
ایزوپروپیل الکل خوراکی نیست و نوشیدن مقدار کمی از ان میتواند منجر به مرگ یا کوری دائمی در انسان شود.چون نسبت به سایر الکل های خوراکی این ماده به صورت متفاوتی متابولیزه میشود.
پلی اکریل امید نوعی پلی الکترولیت با وزن مولکولی بالا هستند که به دلیل خاصیت منعقد کنندگی در صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب بسیار پرکاربرد میباشند . این مواد در اب حل میشوند و با ایجاد پیوند با ذرات معلق در آب ،کلوئید ها و الاینده ها باعث ه سازی این مواد میشوند که پس از ته نشینی به راحتی قابل جداسازی میشوند بنابراین استفاده از این مواد باعث زلال شدن اب و حذف الاینده های معلق در اب میشود.
این مواد بر اساس نوع باری که پس از حل شدن در اب به وجود می اوردند نام گذاری شده اند.
پلی الکترولیت های بدون بار یا خنثی از پلی اکریل امید خنثی ساخته شده اند و پس از حل شدن در اب بدون بار باقی می مانند
پلی اکریل های کاتیونی ایجاد بار مثبت و پلی اکریل امید های انیونی ایجاد بار منفی مینمایند ک این بار ناشی از سدیم اکریلات میباشد.
برای تشخیص اینکه از چه نوع پلی الکترولیتی باید استفاده کنیم لازم است از ازمایش جار تست استفاده نماییم .زیرا ماهیت ذرات معلق ،کلوئید ها و الاینده ها با تجه به فصول و شرایط مختلف اب و هوایی تغییر میکند.
تغلیظ کننده: از این مواد برای انعقاد مواد جامد وکلوئید ها موجود در اب استفاده میشود
جداکننده جامدات و ترکیبات آلی در سیستم های حرارتی و تبرید
جداکننده های الاینده ها ،روغن ها ،گریس ها و اکسید های نامحلول در فرایند تصفیه اب در نورد صنعت فولاد
حذف رنگ و الاینده ها در تولیدات پتروشیمی
افزایش ضریب جذب آب در خاک به دلیل خاصیت جاذب رطوبت بودن در مصارف کشاورزی
این ذرات با ایجاد پیوند با ذرات معلق در اب باعث سازی و جداسازی انها میشوند .واکنش پلیمرهای باردار (پلی اکریل امید کاتیونی و پلی اکریل امید انیونی) با الاینده ها و ذرات معلق کلوئیدی در آب وابسته به برخورد الکترواستاتیک تبادل بار بین این ذرات با پلیمر میباشد.که ناشی از ناپایداری سطح ذرات معلق است.
در پلی الکترولیت های بدون بار این برهمکنش ها وابسته به باند هیدروژن میباشد.
صنایع و تولیدکنندگان محصولات مختلف که به مواد شیمیایی اولیه برای تولید محصولات خود نیازدارند برای تامین آن دست از مواد شیمیایی که در کشور تولید نمیشود یا نمونه با کیفیتی از آن یافت نمیشود ناگزیر به تهیه مواد اولیه مورد نیاز خود از کشور های دیگر میباشند .چین به عنوان یکی از بزرگترین صادر کنندگان مواد مختلف به سراسر جهان در تامین مواد اولیه شیمیایی با کیفیت برای کشور های مختلف فعالیت دارد . واردات مواد شیمیایی در کشور ایران طبق قوانین و مقررات و بخش نامه های وزارت بازرگانی و وزارت صنعت معدن تجارت ش مواد شیمیایی مختلف منوط به اخذ مجوز قبلی از اداره کل‌نظارت بر امور دارو و مواد مخدر میباشد.
واردات برخی از اقلام شیمیایی با مجوز واردات اداره کل نظارت بر امور دارو و موادمخدر وزارت بهداشت، بعنوان مجری کنوانسیونهای سازمان ملل متحد در کشور صورت می‌پذیرد و اداره کل ثبت سفارش و مبادلات بازرگانی در تهران پذیرش پروفرمای این اقلام را منوط به اخذ مجوز واردات از این اداره کل مینمایند.
متأسفانه اخیرا مشاهده شده است که ادارات بازرگانی مستقر در برخی شهرستانها، بدون توجه به این امر و بدون مجوز واردات وزارت بهداشت، اقدام به پذیرش پروفرما مینمایند و اشخاص حقوقی متقاضی واردات این اقلام، بدون طی مراحل قانونی واردات این کالاها،اقدام به واردات آنها و حمل کالا تا گمرکات کشور مینمایند تا اینکه در مرحله ترخیص کالا توسط گمرک مربوطه از تحت کنترل بودن‌این کالاها و وم اخذ مجوز ترخیص از اداره کل دارو مطلع گردیده و جهت اخذ مجوز ترخیص به این اداره کل مراجعه مینمایند که این‌امر مشکلات عدیده‌ای را هم برای اداره کل و هم برای متقاضیان ایجاد می‌نماید.
تولید کنندگان و بازرگانانی که اقدام به واردات مواد شیمیایی میکنند قبل از ورود یا صدور و عرضه هرگونه مواد شیمیایی باید مشخصات آن را برای بررسی جهت صدور برچسب کشوری به وزارت بهداشت درمان و اموزش پزشکی اعلام نمایند.
تولید کنندگان خصوصی یا دولتی مواد شیمیایی موظف به رعایت مفاد دستورالعمل کشوری طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی میباشند.
بازرسین کار و بهداشت حرفه ای مسئول نظارت بر مواد و فراورده ها شیمیایی از جنبه دارابودن برچسب کشوری مواد شیمیایی در مراکز تولیدی و صنعتی یا کارگاه ها و انبار ها و مراکز فروش میباشند.
ترخیص و واردات مواد شیمیایی بدون برچسب کشوری ممنوع است.این برچسب شامل علائم نمادها و حروف و عبارات هشداردهنده در مورد خصوصیات خطرناک مواد شیمیایی است .
واردات هر ماده شیمیایی بسته به نوع و کاربرد نیاز به اخذ مجوز از سازمان های مشخصی دارد
وزارت کشور : مواد شیمیایی متحرقه
وزارت آموزش عالی: مواد شیمیایی که کاربرد آموزشی دارند
وزارت بهداشت: مواد شیمیایی که در تولید دارو ها استفاده می شود
وزارت کشاورزی: مواد شیمیایی آفت کش ،تقویت کننده خاک،کود و.
وزارت آب و برق: مواد شیمیایی که برای آب و فاضلاب شهری استفاده می گردند
وزارت تجارت و صنعت: مواد شیمیایی که توسط کارخانه های حفاری و نفتی استفاده می شود و موادی که در بازار ها معامله می شود
سولفات کبالت با فرمول شیمیایی CoSO4 یکی از معروف ترین نمک های کبالت میباشد. فرم هیدراته این ماده به با فرمول شیمیایی CoSO4.H2O و CoSO4.7H2O به صورت پودر کریستال قرمز رنگ و بی بو میباشد که در آب و در متانول محلولم یباشد از جمله خواص فیزیکی و شیمیایی این محصول میتوان به خاصیت پارا مغناطیسی آن اشاره کرد نقطه ذوب 735درجه سانتی گراد است این ماده در دمای 250 درجه سانتی گراد آب خود را از دست میدهد.این ماده در حلال های غیر قطبی انحلال ناپذیر میباشد
سولفات کبالت محصول واکنش کبالت فی با سولفوریک اسید است .میتوان به جای کبالت فی از اکسید یا هیدروکسید آن استفاده کرد.
Co(s)+H2SO4(aq)→ Co2++SO42-+ H2
یکی از مهمترین کاربردهای سولفات کبالت در تولید رنگ و پیگمنت ها میباشد .رنگ دانه های ساخته شه از کبالت در تولید انواع شیشه و چینی استفاده میشود .
از دیگر کاربردهای سولفات کبالت میتوان به استفاده از آن در باتری های قابل شارژ و همچنین در آبکاری فی اشاره کرد.
کاربرد اکسید یا سولفات کبالت در صنعت باتری سازی شامل مواردی از قبیل NiCoO4 وLa2CoO4 به عنوان مواد آندی در الکترولیز آب، LiCoO2 به عنوان الکترود در باتری های لیتیوم، NaCoO2 به عنوان کاتد در باتری های سدیم و ۴CoMoO به عنوان الکترود پیل سوختی می باشد.
در پزشکی در پرتو درمانی یا رادیوگرافی از سولفات کبالت به دلیل خاصیت رادیواکتیو کبالت استفاده میشود همچنین از کبالت و ویتامین B12 در درمان کم خونی استفاده میشود.همچنین این ماده به عنوان پادزهر سیانید ها استفاده میشود و در درمان این نوع مسمومیت ها استفاده میشود .
از تاثیرات کبالت در تغذیه دام میتوان به نقش این عنصر در کمبود ویتامین B12 که ناشی از عدم توانی میکروارگانسیم های کوجود در دستکاه گوارش دام است اشاره کرد.بناراین سولفات کبالت به عنوان یک افزودنی به خورا دام ها اضافه میشود.
استنشاق سولفات کبالت سمی است و موجب احساس سوزش در پوست ، چشم، دستگاه تنفس و ایجاد صده به قلب و کلیه میکند.
این ماده میتواند باعث جهش یافتن سلولها بروز سرطان در داران شود.
هنگام کار با اینماده باید تماس مستقیم با پوست و چشم جلوگیری کرد .قبل از استفاده MSDS این ماده باید مطالعه شود و هنگام کار از دستکش و ماسک مناسب استفاده کرد.
نیترات نقره یک ترکیب معدنی با فرمول شیمایی AgNO3 و یکی از معروف ترین ترکیبات نقره است که به عنوان پیش ماده حاوی نقره کاربرد های فراوانی دارد.نام دیگر این ماده نیترات دارژان است .
این ماده بی رنگ بسیار محلول و سمی است این ماده دارای جرم مولی 169.87گر بر مول است شکل ظاهری آن به صورت پودر سفید رنگ است .چگالی این ماده برابر با 4.35گرم بر سانتی متر مکعب است دمای ذوب 212درجه سلسیوس و دمای جوش 444درجه سلسیوس است.این ماده در اب اتانول و استون حل میشود.
نیترات نقره با واکنش نقره مانند شمش نقره یا فویل نقره با اسید نیتریک تهیه می شود و در نتیجه نیترات نقره ، آب و اکسیدهای ازت ایجاد می شود. محصولات جانبی واکنش به غلظت اسید نیتریک مورد استفاده بستگی دارد
3 Ag + 4 HNO3 (cold and diluted) → 3 AgNO3 + 2 H2O + NO
Ag + 2 HNO3 (hot and concentrated) → AgNO3 + H2O + NO2
این امر به دلیل وجود اکسیدهای سمی ازت در طول واکنش در زیر یک کوره بخاری انجام می شود.
این ماده کاربردهای بسیاری در صنایع گوناگون دارد
به دلیل احیا شدن اسان نیترات نقره به نیترات از این ماده در تهیه ترکیبات نقره مانند ایینه و جوهر ها نقره استفاده میشود.برای نقره اندود کردن ایینه های نقره ای از نیترات نقره استفاده میشود.در صنعت عکاس نیز این ماده دارای کاربرد فراوان است اما حساسیت نیترات نقره نسبت به هالید های آن به نور به مراتب کمتر است .
نیترات نقره سمی است.به طور کلی نمک های نقره به ویژه نیترات نقره با غلطت بیشتر از 2گرم کشنده هستند
این مواد از طریق پوست جذب میشوند و پیگمانهای با رنگ سیاه یا ابی روی پوست ایجاد میکنند.تماس این محلول این ماده با چشم باعث آسیب رساندن به قرنیه میشود و تماس با پوست بدن انسان منجر به سوزش در ناحیه تماس میشود
استنشاق بخارات نقره در غلظت های بالا منجر به عوارضی مثل سردرد ،سرگیجه ،مشکلات تنفسی و سوزش در مجاری تنفسی میشود.غلظت های بالای این ماده منجرر به خواب الودگی گیجی بیهوشی کما و مرگ میشود.
بلعیدن این ماده باعث اسپیره شدن به شش ها میشود و در صورت استفراغ باعث پنومونتیتیس شیمیایی که کشنده است میشود.
مطالعات ازمایشگاهی تاثیر این ماده بر حیوانات نشان داده که نیترات نقره در بدن حیوانات ازمایشگاهی اثراتی مانند اسیب به کلیه ،چشم،شش،کبد،مغز و آنمی میشود.
برای انسان ها قرار گرفتن در معرض این ماده یا ترکیبات آن میتواند منجر به نارسایی قلبی اسیب رسیدن به مغز و سیستم عصبی شود.
علاوه براین به دلیل خاصیت خورندگی نیترات نقره باید هنگام کار با این ماده نکات ایمینی رعایت شود و استفاده از دستکش و ماسک ضروری میباشد این ماده باعث اسیب رسیدن به محیط زیست میشود و لازم است از وارد شدن ان به محیط زیست جلوگیری به عمل اید.
سدیم متا بی سولفیت که با نام سدیم پیرو سولفیت نیز شناخته میشود یک ماده شیمیایی با فرمول مولکولی Na2S2O5 است. این ماده بیشتر به دلیل خواص ضد عفونی کنندگی و آنتی اکسیدانی شناخته میشود .همچنین از این ماده به عنوان نگهدارنده نیز استفاده میشود.
از خصوصیات این ماده میتوان به شکل ظاهری آن اشاره کرد که به صورت پودر سفید رنگ میباشد.چگالی این ماده 1.48g/cm3 است و در دمای بالاتر از 120 درجه سانتی گراد تجزیه میشود. این ماده جاذب رطوبت است و اگر محلول این ماده رطوبت هوا را جذب کند اکسید میشود لذا میبایست به خوبی عایق بندی شود.
این ماده از تبخیر محلول سدیم سولفیت اشباع شده با گاز گوگرد دی اکسید تولید میشود
2 HSO3- ⇌ H2O + S2O52-
که محصول نهایی این واکنش سدیم متا بی سولفیت میباشد.
این ماده به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و به عنوان نگهدارنده با شناسه E223 در صنایع تولید مواد غذایی استفاده میشود. همچنین یکی از مواد اولیه به کار رفته در قرص های CAMPDEN است که در تولید شراب ابجو کاربرد دارد.
از دیگر کاربرد های این ماده در صنعت میتوان به استفاده از این ماده در صنایع شیمیایی و دارویی به عنوان عامل کاهنده در تصفیه و جداسازی الدهید و کتون ها و همچنین برای از بین بردن زباله های برم دار حاصل از تهیه و تولید رنگ اشاره کرد.
در فرایند های مربوط به تصفیه اب از این ماده برای حذف کلر مازاد در آب اشامیدنی استفاده میشود علاوه بر این برای پاک سازی غشاهای اسمز مع آب اشامیدنی در دستگاه های اب شیرین کن نیز کاربرد دارد.
در دیگ های بخار برای حذف اکسیژن از آب تغذیه و در تصفیه فاضلاب برای خنثی کردن اسید کرومیک جهت حذف کلر مازاد در خنثی کردن سیانید ها نیز به کار میرود.
در صنعت نساجی به عنوان عامل سفید کننده پشم ،جوت و الیاف های گیاهی استفاده میشود
در صنعت رنگرزی پارچه برای آماده کردن فتس نیلی و انحلال رنگ های دیگر کاربرد دارد.
در صنعت دباغی و چرم سازی برای حل کردن عصاره های مورد استفاده در دباغی استفاده میشود
در صنایع کاغذ سازی از سدیم متا بی سولفیت برای سفید کردن خمیر چوب استفاده میشود.
در صنعت عکاسی برای اماده کردن حلال مناسب برای حمام تثبیت کننده اسیدی استفاده میشود
در دارو سازی به عنوان یک نگهدارنده به محلول های بی حس کننده موضعی به منظور جلوگیری از اکسید شدن آدرنالین تنگ کننده عروق استفاده میشود همچنین در تولید کرم نارگیل از این ماده به عنوان عامل سفید کننده استفاده میشود.
استفاده از این ماده به دلیل وجود فسفات میتواند در افرادی که نسب به فسفات ها حساسات دارند منجر به بروز واکنش های الرژیک مانند مشکلات تنفسی در افرادی که بیماری های زمینه ای مانند آسم یا آنافیلاکسی و. دارند شود
به دلیل وجود SO2 باعث تحریک شدن چشم و سیستم تنفسی بدن میشود . ترکیب شدن این ماده با اسید ها مقادیر خطرناکی از دی اکسید گوگورد تولید میکند.وجود سدیم ممتا بی سولفیت در آب باعث کاهش میزان اکسیژن میشود که سلامت وجودات ابزی را به خطر می اندازد
سدیم تری پلی فسفات که با نام اختصاری stpp نیز شناخته میشود یکی از مواد اولیه شناخته شده در تولید محصولات صنایع شوینده است این ماده به دلیل خاصیت کلاته کنندگی با ایجاد پیوند با یون های فات سنگین موجود در آب مانند یون های منیزیم و کلسیم انها را از فرایند شستشو حذف میکند و باعث افزایش کیفیت شستشو میشود زیرا حضور یون های فی در آب باعث افزایش درجه سختی آب میشود و سختی آب مانع از کف کردن شوینده ها در آب میشود STPP با خاصیت کلاته کنندگی خود با حذف یون فات از آب باعث کف کردن شوینده های مختلف در آب میشود.
از دیگر کاربردهای این ماده میتوان به اثر امولسیونی و دیسپرس کنندگی آن اشاره کرد زیرا سدیم تری پلی فسفات باعث افزایش انحلال پذیری لکه ها و آلاینده ها میشود زیرا اغلب ساختار آنها از پروتئین و چربی ها ساخته شده است STTP انحلال پذیری پروتئین ها را افزایش میدهد و منجر به دیسپرس شدن مواد جامد میشود.
همچنین STPP به دلیل خاصیت جذب آب و رطوبت باعث جلوگیری از جذب رطوبت در پودر های شوینده میشود زیرا اغلب این پودر های شوینده دارای خاصیت هیگروسکوپیک هستند و این خاصیت بدان معنی است که قابلیت جذب رطوبت از هوا را دارند بنابراین افزودن سدیم تری پلی فسفات به پودر های شوینده از جذب رطوبت در این شوینده ها میشود.
STPPبا داشتن Ph بافر قلیایی در حدود 9.4 توانایی بالایی در نابود سازی لکه های اسیدی دارد .
به دلیل قابلیت های بالایی که این ماده در افزایش کیفیت شستشو دارد در اغلب شوینده های صنعتی و خانگی مانند مواد شیونده لباسشویی و ظرفشویی وجود دارد .
یکی دیگر از کاربردهای متفاوت این ماده استفاده از آن به عنوان ماده افزودنی و نگهدارنده در تولید مواد غذایی به خصوص در تولید غذاهای دریایی و فراورده های گوشتی و مرغ است . اضافه کردن این ماده در تولید این نوع مواد غذایی باعث افزایش تردی و حفظ رطوبت این نوع غذاها میشود.
علاوه بر این استفاده از آن در تولید نوشیدنی هایی مانند انواع آب میوه ها و شیر ها باعث بهبود کیفیت میشود.
STPP به دلیل خاصیت کلاته کنندگی و حذف یون های فات از آب در صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب نیز کاربرد دارد .
پلی فسفات ها با حذف این یون ها مانع از تشکیل رسوب های آهکی میشوند ایجاد رسوبات آهکی باعث کاهش جریان آب میشود که این مشکل منجر به افزایش هزینه های پمپاژ و رسوب زدایی میشود بنابراین از STPP یا سدیم هگزا متا فسفات بسته به PH آب به منظور جلوگیری از ایجاد این رسوبات استفاده میشود.
همچنین در تولید برخی محصولات شوینده مراقبت شخصی مانند دهانشویه و خمیر دندان ،محصولات مراقبت مو مانند شامپو و نرم کننده ها و رنگ موهای دائمی از این ماده استفاده میشود.
درباره این سایت